NL   FR

Als u diabetes heeft ...
zorg dan goed voor uw hart!

Wat is diabetes?

Diabetes is een aandoening die hoge niveaus van glucose (een soort suiker) in uw bloed veroorzaakt. De oorzaak is een probleem met een hormoon genaamd insuline dat geproduceerd wordt door de alvleesklier. Insuline verplaatst glucose uit uw bloedbaan naar de cellen van uw lichaam voor energie.

Lees meer ...

Als uw lichaam niet genoeg insuline aanmaakt, of de insuline die het maakt niet kan gebruiken, blijft glucose in de bloedbaan en kan het niet in uw cellen terechtkomen om ze energie te geven om goed te werken.

Momenteel heeft naar schatting 1 op de 10 volwassen Belgen diabetes. Diabetes bestaat onder verschillende vormen. "Type 1" en "Type 2" diabetes zijn de meest voorkomende vormen. Daarnaast kan tijdens de zwangerschap een tijdelijke vorm van diabetes optreden (zwangerschapsdiabetes).

Deze informatie is relevant voor mensen die lijden aan, of risico lopen op diabetes type 2 (90% van de gevallen). Diabetes brengt de gezondheid van uw hart in gevaar omdat het uw slagaders beschadigt (de bloedvaten die bloed naar uw organen transporteren). Bovendien is diabetes type 2 gerelateerd met leeftijd en erfelijke aanleg, maar ook met overgewicht en een ongezonde leefstijl (ongezonde voeding, te weinig bewegen, roken). Dit zijn dezelfde risicofactoren als voor hart- en vaatziekten.

Mogelijk moet u uw levensstijl aanpassen om het risico op het ontwikkelen van Hart en vaatziekten te verminderen en goed voor uw hart te zorgen in de komende jaren.

Type 1 diabetes

  • Uw lichaam maakt geen insuline aan, een hormoon dat uw bloedglucose (suiker)spiegels regelt
  • 1 op de 10 mensen met diabetes is type 1
  • Kinderen en jongvolwassenen hebben een grotere kans om gediagnosticeerd te worden met diabetes type 1.

Type 2 diabetes

  • Uw lichaam ontwikkelt resistentie tegen insuline (wat leidt tot een hogere productie van insuline maar met een lagere opname van glucose in de spieren) of produceert minder insuline door aantasting van de alvleesklier.
  • 9 van de 10 mensen met diabetes hebben type 2
  • Diabetes type 2 ontwikkelt zich voornamelijk vanaf de leeftijd van 40 jaar, hoewel het ook bij jongere mensen kan voorkomen

In tegenstelling tot diabetes type 1 is er bij diabetes type 2 dan ook veel ruimte voor preventie door een gezondere levensstijl. Preventie is erg belangrijk omdat er ook een grote groep mensen is met een (sterk) verhoogd risico op het ontwikkelen van diabetes type 2. Zo heeft 5% van de Belgen pre-diabetes.

Waarom is kennis van hart- en vaatziekten zo belangrijk voor u?

Als men denkt aan diabetes type 2, is het beschermen van het hart niet het eerste waar we aan denken. Maar het is een kritisch aspect. Dus, wat heeft diabetes te maken met hart- en vaatziekten? Als u diabetes type 2 heeft, maakt uw lichaam niet genoeg insuline aan of kan het de insuline die het maakt niet gebruiken, en nemen de cellen niet genoeg glucose op. Dit veroorzaakt hoge glucosespiegels in uw bloedbaan...

Lees meer ...

Hoge glucosespiegels in uw bloed kunnen de wanden van uw bloedvaten beschadigen en ervoor zorgen dat ze meer kans hebben op het ontwikkelen van vetafzettingen die atherosclerose of atheroma worden genoemd.

Als atheroma zich ophoopt in uw kransslagaders (de slagaders die zuurstofrijk bloed naar uw hart voeren), is dit een coronaire hartziekte en kan dit leiden tot een hartaanval. Als dit gebeurt in de hersenslagaders (die bloed en zuurstof naar uw hersenen transporteren), kan dit leiden tot een beroerte of trombose.

De bloedvaten vernauwen en verharden geleidelijk en de bloedstroom stroomt niet meer goed; de zenuwen raken beschadigd en kunnen de informatie die ze moeten overbrengen niet meer goed doorgeven.

Personen met diabetes lopen ook meer risico op het ontwikkelen van hartfalen, door de aanwezigheid van atheromatose van de grote en kleine kransslagaders (aderverkalking in de grote en kleine kroonslagaders) en door een verminderde hartpompfunctie

Mensen met diabetes hebben twee keer zoveel kans op een beroerte
Over het algemeen is het risico op overlijden en beroerte door hart en vaatziekten meer dan twee keer zo hoog bij mensen met diabetes.
Hart- en vaatziekten zijn de belangrijkste doodsoorzaak bij mensen met diabetes.Hart- en vaatziekten zijn de belangrijkste doodsoorzaak bij mensen met diabetes.

Symptomen geassocieerd met hart- en vaatziekten

  • extreme vermoeidheid
  • kortademigheid
  • pijn op de borst, beklemd gevoel, druk of ongemak
  • misselijkheid
  • pijn in de nek, kaak
  • pijn in de benen

WAARSCHUWING

Pijnsensatie is vaak veranderd bij diabetespatiënten. Als gevolg hiervan hebben veel diabetici met een hartaanval slechts milde symptomen en soms geen pijn op de borst (dit wordt een stille hartaanval genoemd). Dit kan leiden tot onderdiagnose en onderbehandeling van ischemische hartziekte.

Oorzaken van hart- en vaatziekten

Verschillende risicofactoren:

Roken

Slechte eetgewoonten

Hoog cholesterolgehalte

Hypertensie

Le stress

Weinig beweging

Diabetes

Overgewicht

Uw risico verminderen

De complicaties van diabetes zijn niet onomkeerbaar: een aanpassing van uw levensstijl kan uw toestand positief beïnvloeden. Vraag uw arts om persoonlijk advies.

Als u diabetes heeft, is het erg belangrijk om ervoor te zorgen dat u uw bloedglucosewaarden, bloeddruk en cholesterolwaarden onder controle houdt om uw risico op hart- en vaatziekten zoals coronaire hartziekte, hartaanval en beroerte te verminderen.

Lees meer ...

U kunt dit doen door:

  • Actiever te zijn (minder zitten)
  • Een gezond en uitgebalanceerd dieet
  • Te stoppen met roken
  • Te vermageren, vooral als je gewicht rond je middel draagt
  • Stress te verminderen
  • Goed en genoeg te slapen

Een gezond gewicht is een belangrijke manier om uzelf te beschermen tegen hart- en vaatziekten en ook tegen het ontwikkelen van diabetes en diabetes gerelateerde complicaties op latere leeftijd.

Eet gezonder om problemen te voorkomen. Gezond eten om af te vallen betekent niet dat je calorieën moet tellen of voedselgroepen moet schrappen. Het betekent dat je meer voedingsmiddelen eet die goed voor je zijn, zoals fruit, groenten en volkoren granen en minder voedingsmiddelen en dranken die veel vet en suiker bevatten.

Van de drie macronutriënten in voedsel hebben koolhydraten de grootste invloed op de bloedglucose in vergelijking met eiwitten en vet. Dit betekent niet dat voedingsmiddelen met koolhydraten slecht zijn, maar bij diabetes is het belangrijk om rekening te houden met de grootte van de porties en een vergelijkbare hoeveelheid bij elke maaltijd.

Eiwitten en vet helpen je maaltijd te af te breken, zorgen voor een stabiele energiebron en helpen je om je verzadigd te voelen, dus zorg ervoor dat je ook gezonde bronnen hiervan dagelijks opneemt.

Voor vochtinname is het beter om water en thee te drinken en geen alcohol en dranken op basis van suiker.

Door actiever te zijn, houdt u uw bloedglucose onder controle, vermindert u het risico op hart- en vaatziekten en kunt u uw gewicht onder controle houden. Actief zijn helpt je om de insuline die je in je bloed hebt, beter te gebruiken en helpt je cellen om glucose te gebruiken. Over het algemeen zal dit helpen om uw bloedsuikerspiegel te verlagen. Het is best om een combinatie van activiteiten te beoefenen omdat je dan verschillende voordelen hebt voor de verschillende delen van uw lichaam. Zwemmen of snelwandelen, fietsen of een paar keer de trap op en af gaan kan bijvoorbeeld helpen om sneller te ademen en je hartslag te verhogen. Dit is goed voor uw algemene conditie, omdat uw hart harder moet werken om het bloed door het lichaam te pompen.

Vanwege een reeds verhoogd cardiovasculair risico wordt stoppen met roken sterk aanbevolen voor mensen met diabetes. Niet roken helpt het risico op hart- en bloedvaten te verminderen.

Het goede nieuws is dat als u deze dingen doet, niet alleen uw risico op het ontwikkelen van diabetes type 2 afneemt, maar u ook minder kans heeft op het ontwikkelen van andere hart- en vaatziekten, zoals coronaire hartziekten en beroertes. Bovendien is het goed voor uw algemene mentale gezondheid en lichamelijk welzijn.

Type 2-diabetes geeft u een hoger risico op een hartaanval of beroerte, dus uw arts kan u een cholesterolverlagend geneesmiddel voorschrijven, zoals statines, om uw hart te helpen beschermen. Uw arts kan u ook aanraden fibraten (een geneesmiddel) in te nemen om uw triglyceridenspiegels (type vet in uw bloed) onder controle te houden.

De prognose, in termen van overlijden en het risico van acute initiële invasieve behandeling, bij patiënten met diabetes en zonder eerdere ischemische hartziekte (hartproblemen veroorzaakt door vernauwde hartslagaders) is even hoog als bij niet-diabetespatiënten met gedocumenteerde ischemische hartziekte. Als gevolg hiervan zijn de behandeldoelen van andere risicofactoren (zoals bloeddruk en cholesterol) vrij gelijkaardig aan de behandeldoelen van patiënten met een vastgestelde ischemische hartziekte: patiënten met diabetes moeten hun risicofactoren voor hart- en vaatziekten net zo agressief laten behandelen als mensen die al hartaanvallen gehad hebben.

Nieuwe geneesmiddelen voor de behandeling van diabetes hebben een aanvullend cardioprotectief effect laten zien (bijv. SGLT2-remmers).

Als u diabetes heeft, moet u elk jaar op controle bij uw huisarts of diabetesverpleegkundige om er zeker van te zijn dat u geen van de complicaties van diabetes ontwikkelt, waaronder coronaire hartziekte (aandoening waarbij de bloedtoevoer naar uw hart wordt geblokkeerd of onderbroken door een opeenhoping van vetstoffen in de kransslagaders).

Getuigenissen

Patient, Willy 75 jaar, kampt al van zijn jeugdjaren met belangrijke zwaarlijvigheid (gewicht schommelend tussen 120-130kg). Mede als gevolg van deze obesitas heeft hij suikerziekte en hoge bloeddruk ontwikkeld en werd zijn hart daardoor sterk belast ...

Lees meer ...

Dit kwam tot uiting via het optreden van ritmestoornissen (voorkamerfibrillatie) en van een belangrijke vochtopstapeling in de benen waarvoor meerdere plaspillen noodzakelijk waren. Sinds 2018 werd een nieuw product (SGLT2 inhibitor) opgestart en dank zij die medicatie is hij heel wat vocht kwijtgespeeld en is zijn gewicht goed geëvolueerd (uit de rode zone). Hij voelt zich veel beter, de bloeddruk en de suiker zijn perfect geregeld. Hij moet nog wel goed blijven letten op zijn voeding om zijn gewicht onder controle te houden.

De patient heeft aan de “lijve” ondervonden hoe sterk de wisselwerking is tussen diabetes en hartaandoeningen en dat een doeltreffende nieuwe behandeling van diabetes ook een zeer gunstig effect had op de hartbelasting.

Gérard is een 74-jarige patiënt die sinds 1990 diabetes heeft. Hij vecht al enkele jaren tegen zijn diabetes, maar vooral tegen zijn gewicht, waarvan hij weet dat het een verzwarende factor is. Jarenlang schommelde het rond de 103 kg.

Lees meer ...

Gérard lijdt aan hoge bloeddruk en het slaapapneusyndroom. Hij heeft ook dyslipidemie met duidelijke verhoging van triglyceriden, deels ook door gematigd alcoholconsumptie. Ondanks zijn aangepaste dieetinspanningen en het raadplegen van verschillende diëtisten, lukte het Gérard niet om af te vallen.

Hij kwam uit een familie van diabetici en zag zijn diabetes als onvermijdelijk. Met het jarenlange gebruik van metformin, aarzelde zijn endocrinoloog, om hem eerst insuline te geven, maar door de verhooogde gewichtstoename heeft zijn endocrinoloog dit toch doorgezet. Omdat hij zijn diabetes niet voldoende onder controle kon krijgen, kreeg hij een DPP4-remmer, waardoor zijn bloedsuikerprofiel snel verbeterde.

Na een aanvankelijke verbetering verslechtert zijn bloedsuikerprofiel echter weer. Gezien het hoge cardiovasculaire risico van deze patiënt en gezien zijn nierziekte (nierfunctiestoornis met microalbuminurie), werd besloten om een SGLT2-remmer aan zijn behandeling toe te voegen. De effecten zijn dan al snel indrukwekkend.

Geglyceerd hemoglobine daalt in drie maanden van 8% naar 6,3%. Gérard voelde zich al snel beter en viel af, wat nog nooit eerder was gebeurd. Hierdoor snurkt hij ook minder. Ook kon zijn cardioloog zijn antihypertensieve behandelingen afbouwen en verbeterde zijn lipidenprofiel aanzienlijk. Al met al voelt Gerard een duidelijke verbetering in zijn kwaliteit van leven en heeft hij het gevoel dat hij eindelijk de controle over zijn ziekte heeft overgenomen.